اثر متقابل ژنوتیپ x محیط برای عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم دوروم با استفاده از مدل AMMI

  اثر متقابل ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دانه دوازده ژنوتیپ پیشرفته گندم دوروم و دو رقم شاهد سرداری (گندم نان) و زردک (گندم دوروم) در سه ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم با شرایط آب و هوایی معتدل سرد، گرم و سرد در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی و در سه سال زراعی (از 1384 تا 1388) مورد ارزبابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه AMMI نشان داد که اثر اصلی ژنوتیپ، محیط، اثر متقابل ژنوتیپ x محیط و چهار مولفه اول اثر متقابل، در سطح احتمال 1% معنی‌دار بودند. بای‌پلات AMMI قادر به تفکیک ژنوتیپ‌های با سازگاری خصوصی و عمومی بود واکنش ژنوتیپ‌ها در محیط‌های دیم از واکنش آن‌ها در محیط‌های آبیاری تکمیلی متفاوت بود. واکنش ژنوتیپ‌ها در سال‌های اول و سوم اجرای پروژه در محیط‌های معتدل و گرم مشابه و متفاوت از سال دوم اجرای آن بود. در محیط‌های سرد واکنش ژنوتیپ‌ها در سه سال اجرای پروژه مشابه بود. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه AMMI ارقام شاهد واکنش بهتری نسبت به شرایط دیم در بیشتر مکان‌ها داشتند در صورتی‌که ژنوتیپ‌های G8 ، G2 ، G7 ، G4 و G6 واکنش بهتری نسبت به شرایط آبیاری تکمیلی داشتند. بر اساس مدل امی و پارامترهای پایداری، ژنوتیپ‌های G3 ، G10 و G5 پایدارتر و دارای سازگاری عمومی به محیط‌های مورد بررسی بودند .